Kalendarium Oddziału PTT i PTTK w Krynicy
Rok 1924
- 18 października założenie Krynickiego Kola Oddziału Nowosądeckiego “Beskid” PTT. Założyciele: prof. Feliks Rapf i 61 członków założycieli w Krynicy. Przewodniczącym został mgr Roman Nitribitt.
- 19 listopada zatwierdzenie regulaminu Koła przez Zarząd Oddziału. Założenie Sekcji Narciarskiej Koła.
Rok 1925
- Objęcie w dzierżawę leśniarki “Zochna” pod Runkiem. Urządzenie w niej schronu turystycznego.
- 21 czerwca otwarcie schroniska “Zochna”.
- 15 marca I Zawody Narciarskie o Mistrzostwo Krynicy (lokalne) zorganizowała Sekcja Narciarska Kola.
- Jesień: przyjęcie Sekcji Narciarskiej do PZN. Budowa pierwszej, terenowej skoczni narciarskiej.
Rok 1926
- Objęcie znakowania szlaków turystycznych na terytorium Koła. Początek stałych kursów narciarskich.
- 15 lutego II Krynickie Biegi Narciarskie seniorów.
- 15 marca Narciarskie Biegi Młodzików.
Rok 1927
- Udział w organizacji Komitetu budowy wielkiej skoczni narciarskiej na Górze Krzyżowej.
- 12 i 13 lutego III Zawody Narciarskie o Mistrzostwo Krynicy. Przygotowanie do druku przewodnika turystycznego R. Nitribitta i Z. Hetpera.
Rok 1928
- VII Pierwsze Górskie Biegi na przełaj o puchar wędrowny “Beskidu.” w organizacji Koła.
- Oddanie do druku przewodnika turystycznego.
- Wniosek Kola i rozpoczęcie akcji budowy toru saneczkowego na Górze Parkowej.
Rok 1929
- Wiosna: Ukończenie druku przewodnika i kolportaż.
- IV. Walny Zjazd PTT w Krynicy. Podjęcie uchwały o przekształceniu Koła w Krynicki Oddział PTT.
- 12 maja inauguracja Krynickiego Oddziału PTT. Pierwszym prezesem Oddziału został mgr R. Nitribitt.
- Mianowanie prezesa Oddziału członkiem Komisji Zdrojowej przez Wojewodę Krakowskiego.
- Udział Oddziału w Komitecie Budowy Schroniska na Jaworzynie Krynickiej.
Rok 1930
- Akcja odnawiania górskich szlaków turystycznych, przejętych w administracji, głównie w paśmie Jaworzyny.
- Prezesem Oddziału został dr Wacław Graba-Łęcki, a reprezentację Oddziału w Komisji Zdrojowej pełni nadal mgr B. Nitribitt, wiceprezes.
Rok 1931
- Organizacja pierwszych wycieczek samochodowych do Bardyjowa.
- Kilka komisji na Jaworzynie Krynickiej dla ustalenia lokalizacji schroniska.
- Oznakowanie odcinka głównego szlaku zachodnio-beskidzkiego: Krynica – Łabowska Hala, pod kierownictwem prof. Sosnowskiego.
Rok 1932
- Obsługa Rajdu Kolejowo-Narciarskiego, który przybył 26 lutego.
- Utworzenie Komisji Budowy Schroniska na Jaworzynie Krynickiej.
- Rozwój przedsiębiorstwa turystyki autobusowej (Pieniny, Tatry, Spisz, Orawa -frekwencja 1932 r. 1000 osób).
Rok 1933
- W ramach ochrony przyrody wniosek i akcja Oddziału w kierunku utworzenia rezerwatu Doliny Czarnego Potoku.
- Zakup drugiej parceli na Jaworzynie pod budowę schroniska.
- Utworzenie delegatur Oddziału w Muszynie i Żegiestowie.
Rok 1931
- Utworzenie Komisji Znakowania Szlaków i Komisji Wycieczkowej.
- Budowa w ciągu całego roku schroniska na Jaworzynie Krynickiej.
- Założenie w styczniu na Jaworzynie wysokogórskiej stacji meteorologicznej.
- Spłonęło schronisko „Zochna” pod Runidem.
Rok 1935
- Ostateczne zakończenie budowy i otwarcie schroniska na Jaworzynie Krynickiej.
- Odnowienie głównego szlaku Beskidu Zachodniego w rejonie Oddziału (Krynica – Jaworzyna – Łabowska Hala).
Rok 1936
- Koniec kadencji i wyjazd prezesa Oddziału dr Graby-Łęckiego.
Rok 1937
- Prezesem Oddziału został inż. Leon Nowotarski. On też objął kierownictwo ukonstytuowanej Komisji budowy drogi jezdnej do schroniska jaworzyńskiego. Wytyczono drogę tę z Czarnego Potoku przez Suchą.
- Spłacono długi za drzewo na budowę schroniska.
- Oddział wykonał i rozmieścił kilka map Beskidu Krynickiego i szkice szlaków znakowanych.
- Wyświetla się przezrocza w kinie.
Rok 1938
- Prowadzi się w ciągu roku budowę drogi na Jaworzynę,
Rok 1939
- Kontynuuje się budowę drogi do schroniska.
- Prowadzi się przedsiębiorstwo turystyki autobusowej.
- Wybuch wojny – zawieszenie działalności na cały okres okupacji.
Rok 1943
- Zajęte przez okupanta schronisko na Jaworzynie Krynickiej spłonęło doszczętnie, podpalone przez Niemców.
- Niewiele zachowało się pamiątek z pierwszych powojennych lat. Trochę dokumentów, fragmenty sprawozdań pisanych ołówkiem na luźnych kartkach, amatorskie, żółknące fotografie. Gdy cały kraj już był wolny w Nowosądecczyźnie nadal rozbrzmiewały wystrzały i płonęły chłopskie zagrody. Linia kolejowa do Krynicy została otwarta dopiero w styczniu 1948 roku. Trudno dzisiaj dokładnie odtworzyć wiele faktów i wydarzeń, zawodzi także pamięć ludzka. W formie zwiędłego kalendarium przypominamy ważniejsze fakty z tamtych lat.
Rok 1947
- Reaktywowano Oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krynicy, liczył 29 członków. Pierwszym, powojennym Prezesem został dr Romuald Łuczyński.
Rok 1948
- Ewidencja i ustalanie szlaków turystycznych, projekty częściowej odbudowy zniszczeń, ale brak środków na jakąkolwiek działalność.
Rok 1849
- Grupa działaczy PTT postanawia własnymi siłami, na fundamentach dawnego budynku gospodarczego przy spalonym schronisku na Jaworzynie Krynickiej, uruchomić prowizoryczny schron turystyczny.
- Zakupiono połemkowski budynek, po rozebraniu przeniesiono go na Jaworzynę.
Rok 1950
- Reorganizacja krynickiego Oddziału PTT. W grudniu walny zjazd połączeniowy PTT i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Powstaje PTTK. Prowizoryczne uruchomienie schronu na Jaworzynie.
Rok 1951
- W Krynicy powstaje Koło PTTK, należy do Oddziału PTTK “Beskid” w Nowym Sączu. Liczy kilkunastu członków.
- X- 51 Koło przekazuje do użytku schron na Jaworzynie Krynickiej, pod nazwą “Sarenka”. Jest to pierwszy schron turystyczny uruchomiony w okresie powojennym w Beskidzie Krynickim i Sądeckim.
Rok 1952
- Koło przekazało schron “Sarenka” w administrację Zarządowi Urządzeń Turystycznych PTTK w Krakowie. Obiekt spełnia funkcję prymitywnego schroniska, czynny jest cały rok, poza noclegami można w nim otrzymać skromne posiłki.
- Koło rozwija działalność programową. W 1952 utworzono Krynicką Grupę Ratowników GOPR PTTK, pierwszym prezesem został Józef Łuszczewski.
Rok 1953
- Krynickie Koło przekształca się w samodzielny Oddział PTTK w Krynicy. Oddział podejmuje szeroką działalność statutowo-programową.
Rok 1954
- Otwarcie stacji turystycznej w Krynicy. Powstaje Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego Oddziału PTTK. Oddział otrzymuje lokal przy ul. Kraszewskiego, przejmuje organizację wycieczek i opiekę nad schronem “Sarenka” na Jaworzynie Krynickiej.
Rok 1955
- Przygotowanie spraw dokumentacyjnych i sprzętu do uruchomienia spływu Popradem (m, in. budowa łodzi). Uruchomienie wypożyczalni sprzętu.
Rok 1956
- Uruchomienie po raz pierwszy spływu Popradem, łodziami z Muszyny do Piwnicznej. Biuro spływu mieści się w willi „Góral” u ob. Góreckiego w Muszynie.
Rok 1957
- W maju pierwszy kurs dla flisaków na Popradzie zorganizowany w Krynicy przez Oddział.
- Wydano plan Krynicy i mapę szlaków.
- V.1957 podjęto uchwałę o odbudowaniu schroniska na Jaworzynie Krynickiej na starych fundamentach.
Rok 1958
- Koło PTTK w Muszynie przystąpiło do Oddziału w Krynicy.
- Pierwsze wycieczki samochodami PKS do Pienin.
- Starania o kupno własnego autokaru.
- Spływ deficytowy.
- Członków 183.
- W czerwcu wielka powódź niszczy przystań flisacką, zabiera łodzie i sprzęt.
- XII sprawozdanie finansowe: zadłużenie, pracownikom Oddziału nie wypłacono poborów.
Rok 1959
- Oddział przejmuje od ZUT deficytowy, wymagający remontu schron tymczasowy na Jaworzynie Krynickiej.
- V. Walny Zjazd, nowy Zarząd, Prezesem dr Jan Janiga, bilans finansowy – 38.504 zł niedoboru.
- Starania o zwrot’ “Rzymianki”.
- IX. powstaje Koło w Żegiestowie, 20 członków.
Rok 1960
- Rozmowy z Oddziałem w Nowym Sączu w sprawie rozdziału terenów działania.
- Przystąpienie do odbudowy spalonego przez okupanta schroniska na Jaworzynie Krynickiej, dotacje: z PHN w Nowym Sączu 50.000 zł, z WKKFiI 30.000 zł, większość prac zostanie wykonana społecznie.
Rok 1961
- Schronisko na Jaworzynie jest już pod dachem.
- Pomieszczenia biura Oddziału wymagają gwałtownie remontu.
- Zorganizowano I Zlot Młodzieży Szkolnej na Jaworzynie Krynickiej, duże powodzenie, postanowiono imprezę tę organizować co roku.
Rok 1963
- Oddział przejmuje od b. Zarządu Obiektów Turystycznych w Krakowie Dom Wycieczkowy “Rzymianka” w Krynicy. Budynek wymaga gruntownego remontu co jest sprawą trudną, gdyż stanowi on własność prywatną.
Rok 1963
- Reorganizacja Biura Oddziału i powołanie Biura Usług Turystycznych. Wyposażenie Biura w maszyny do pisania i liczenia.
- Organizacja stacji turystycznych w Krynicy i Muszynie.
Rok 1964
- Wykonanie nowych łodzi dla spływu Popradem (zbijanki złączone w zestawy po 5 sztuk).
- Nawiązanie współpracy z Karpacką Brygadą WOP.
- I Rajd Narciarski “Szlakiem Partyzantów”.
- Wystawienie obelisku, na Okopach Konfederackich w Muszynce wraz z odsłonięciem tablicy pamiątkowej.
- Wykonanie pawilonów PTTK w Muszynie i Żegiestowie.
Rok 1965
- Pierwszy kurs przewodników (beskidzkich i terenowych).
- Powołanie Koła Zakładowego przy Szpitalu Miejskim w Krynicy (lipiec).
- Powołanie Klubu Narciarskiego PTTK “Jaworzyna”.
- Uruchomienie ekspozytur (sezonowych ORT) w Muszynie i Żegiestowie.
Rok 1966
- Powołanie Koła Przewodników (terenowych i beskidzkich).
- X-lecie Koła Terenowego PTTK w Muszynie.
Rok 1967
- Budynek DW “Rzymianka” został wykupiony przez Zarząd Główny i przekazany Oddziałowi.
- I Rajd Młodzieżowy “Szlakiem Pułaskiego”.
- Powołanie Kół: a) Zakładowego przy DW “Kolejarz” w Złockiem,
b) Środowiskowego przy Ognisku ZNP, reaktywowanie Koła Zakładowego przy PPUK-Z w Krynicy, - Zakupiono spichlerz po b. Sp-ni Produkcyjnej w Złockiem i przeniesiono go na tereny nad Wierchomlą jako początek nowego schroniska “Nowakówka”.
Rok 1968
- Założenie stacji turyst. w Leluchowie.
- I Młodzieżowy Narciarski “Rajd Wyzwolenia z pochodniami”.
Rok 1969
- Przygotowanie do remontu pomieszczeń l reorganizacji Muzeum Regionalnego PTTK w Muszynie.
- Wyposażenie flisaków w stroje regionalne.
- Rozpoczęcie budowy Ośrodka KTG na Jaworzynie.
- Rozpoczęcie kapitalnego remontu i modernizacji DW “Rzymianka”.
- Starania o wykup budynku “Karolówki” gdzie mieszczą się biura Oddziału.
- Powołanie Koła Młodzieżowego przy ZSZ w Krynicy.
Rok 1970
- Przejęcie na własność Oddziału terenów nad Wierchomlą ponad 2 ha.
- Przejęcie na własność Oddziału 1.000 m2terenu w Miliku wraz z budynkami po b. Sp-ni Produkcyjnej.
- Otwarcie 19.X. pierwszego w Beskidzie Sądeckim Ośrodka Kultury Turystyki Górskiej ZG PTTK na Jaworzynie.
Rok 1971
- Zakończenie remontu i reorganizacji odnowionego Muzeum Regionalnego PTTK w Muszynie.
- Przejęcie na własność Oddziału budynku w Leluchowie na schronisko. Powołanie Koła Zakładowego przy Sanat. Metalowiec w Złockiem.
- Przejęcie z darowizny Ob. Zdzisława Kukulskiego 4 ha terenu w Czarnym Potoku.
Rok 1972
- Otwarcie gabloty informacyjnej w Krynicy przy Hawanie.
- Uzyskanie lokalu na otwarcie stałego biura BORT w Muszynie, rozpoczęcie adaptacji tego lokalu.
- Powołanie Oddziałowej Komisji Młodzieżowej.
- Zakupienie trzeciego autokaru.
- Zakończenie drugiego kursu przewodników beskidzkich i terenowych. Uprawnienia uzyskało 18 kursantów.
Rok 1973
- Powołanie Koła Zakładowego przy Leśnym Zakładzie Doświadczalnym w Krynicy.
- Otwarcie DW “Rzymianka”.
- Otwarcie lokalu ORT w Muszynie.
- Przygotowania do obchodów 50-Iecia Oddziału i 100-lecia turystyki polskiej.
- Powołanie Koła Zakładowego przy sanatorium „Budowlani” w Krynicy.
Rok 1974
- Utworzenie Muzeum Przyrodniczego im. dra Franciszka Kmietowicza w Krynicy.
Rok 1975
- Organizacja kursu Organizatorów Turystyki. Uprawnienia uzyskało 12 osób.
Rok 1978
- Zaprzestanie działalności przez Koło Zakładowe: „Metalowiec” i przy DW „Kolejarz” w Muszynie- Złockiem, „Budowlani” i POM-że w Krynicy.
- Utworzenie kół przy sanatorium „Zgoda” i RPGK w Krynicy.
- Rozbudowa Ośrodka Kultury Górskiej na Jaworzynie
- Powstanie informatora pt. „Jaworzyna Krynicka”.
- Otwarcie Bacówki „Nad Wierchomla”.
Rok 1979
- Organizacja III kursu przewodników beskidzkich i terenowych.
Rok 1980
- Śmierć wieloletniego prezesa Oddziału dra Juliana Zawadowskiego.
Rok 1981
- Rozpoczęcie rozmów z Naczelnikiem Urzędu Miasta i Gminy w sprawie przekazania „Starej Szkoły” na potrzeby Oddziału.
Rok 1983
- Otwarcie siedziby Oddziału w „Starej Szkole”.
Rok 1984
- Obchody 50 lecia Oddziału. Wyróżnienie Złota Honorowa Odznaka PTTK.
Rok 1985
- Reaktywacja Komisji Kół Zakładowych.
Śmierć długoletniego w-ce prezesa Oddziału Kazimierza Bojarskiego.
Rok 1986
- Zakup autokaru „Jelcz”.
Rok 1987
- Powstanie Komisji Ochrony Przyrody.
- Założenie Koła PTTK „Klub Tatrzański”.
- Wyznakowanie przez Koło Terenowe w Muszynie szlaku spacerowego w rezerwacie przyrody „Obrożyska”.
- Powstanie Rady Programowej Ośrodka Kultury Górskiej na Jaworzynie
- Zakup autokaru „Autosan”.
Rok 1988
- Śmierć współzałożyciela Koła i Oddziału – członka terenowego PTTK- Romana Nitribitta.
- 1988/89 Przy Ośrodku Kultury Górskiej na Jaworzynie Krynickiej odprawiona została pierwsza Msza Św. Sylwestrowa.
Rok 1989
- Przywrócenie imienia Marszałka J. Piłsudskiego w schronisku PTTK na Jaworzynie Krynickiej.
Rok 1991
- Przyjęcie nowej regulacji prawnej dotyczącej działania Oddziału.
Przyjęcie przez Oddział imienia jego współzałożyciela- Romana Nitribitta.
Likwidacja Muzeum Przyrodniczego im. dra Franciszka Kmietowicza.
Rok 1992
- Obchody 25- lecia Ośrodka Kultury Górskiej na Jaworzynie Krynickiej.
Rok 1997
- Otwarcie po długotrwałym remoncie schroniska PTTK na Jaworzynie Krynickiej.
Rok 2000
- Organizacja XVI Ogólnopolskiej Pielgrzymki Przewodników Turystycznych na Jasną Górę.
Rok 2004
- Wytyczenie szlaku rowerowego im. Kazimierza Pułaskiego.
- Zakup autokaru marki „Mercedes”.
- Wyodrębnienie w budynku Oddziału 12 miejsc noclegowych o standardzie
Rok 2005
- Śmierć długoletniej pracownicy Oddziału – Danuty Lorens.
Rok 2006
- Przyznanie Oddziałowi nagrody Marszałka woj. małopolskiego „Kryształy Soli”.
Rok 2007
- Rozpoczęcie starań o zakup „Starej Szkoły”.
- Zakup autokaru marki „Neoplan”.
- Remont poddasza siedziby Oddziału celem uzyskania 4 dodatkowych miejsc noclegowych.
- Śmierć przewodniczącego Komisji Rewizyjnej – Władysława Golonki.
- Reaktywacja Koła Terenowego w Muszynie.